Sok z buraka

W końcu do mojej wyciskarki trafił burak. Przyznam się szczerze, że po raz pierwszy. Nie piłem jeszcze nigdy soku z buraka. Jakoś zawsze wydawało mi się, że surowego buraka się nie je a sok będzie niesmaczny. No cóż, posypuję głowę popiołem i przyznaję, że nie miałem racji. Poza tym jak przeczytałem jakim dobrodziejstwem jest sok z tej jarzyny stwierdzam, że byłem głupi.

Wskaźniki wydajności
Do soku wziąłem kilka ładnych buraczków z uprawy ekologicznej o masie 950 g. Po obraniu - i to bardzo ostrożnym, by nie zostawić plam nie do sprania - zostało mi 815 g warzywa . Na skutek obrania tracimy 14% masy. Niestety udało mi się tylko wycisnąć 370 g soku o objętości 340 ml (gęstość ok 1,09 g/ml).Tradycyjnie wyliczmy jak zachowuje się burak jako surowiec na sok:

• wydajność brutto wynosi 358 ml/kg (340ml/0,950kg), lub procentowo 35,8%,
• zapotrzebowanie brutto wyniosło 2,79 kg/l. (0,950kg/340ml), czyli potrzebujemy ponad dwa i pół kilo buraków na litr soku. Jak dotąd jest to najmniej wydajne warzywo i nawet przebiło marchewkę.
• wydajność netto wynosi 417 ml/kg (340ml/0,815kg), lub procentowo 41,7%,
• a zapotrzebowanie netto wyniosło 2,40 kg/l. (0,815kg/340ml).

Wskaźniki pracochłonności
Najpierw porządnie wyszorowałem bulwy z piasku w czasie 2m 30s. Obieranie także nie było szybkie i zajęło mi aż 6m 25s, znacznie więcej niż melon, na którego psioczyłem ostatnio. Po obraniu buraków szybko je opłukałem i pokroiłem w paski, co zabrało  2m 05s. Po tym wszystkim mogłem w końcu wycisnąć jarzynki i delektować się kapiącą posoką przez 3m 35s. Łącznie spędziłem nad sokiem: 14m 35s (875s). Procentowo kształtuje się to następująco: mycie - 17,1%, obieranie - 44%, krojenie - 14,3%, wyciskanie - 24,6%. Wskaźniki wyglądają bardzo nieciekawie:

• pracochłonność częściowa wyniosła 42m 53s / l (14m 35s/0,340l), czyli prawie trzy kwadranse są potrzebne do wyprodukowania litra soku.
• pracochłonność całkowita - łącznie z czasem potrzebnym na przygotowanie i czyszczenie maszyny otrzymujemy 52m 33s / l. Czyli jak znalazł na długie zimowe wieczory.

Muszę przyznać, że zok z buraka mnie zaskoczył. Jest bowiem słodki. Nic dziwnego, skoro zawiera ok 7% cukru. Nie jest tak bardzo słodki jak winogrono czy melon ale wystarczająco by być smacznym. Miał jednak bardzo charakterystyczny ziemisty posmak, co spowodowało, że nie piłem go samego tylko wymieszałem z jabłkiem i marchewką. Zmartwiła mnie bardzo słaba wydajność. Z jednego kilograma otrzymałem zaledwie dużą szklankę soku.

Wartości odżywcze
Wartości dotyczą 100 g warzywa. Źródło: Amerykańska baza składników odżywczych

• Kalorie - 43
• Białko - 1,61g
• Tłuszcz - 0,17g
• Węglowodany - 9,56g (z czego cukry to 6,76g)
• Betakaroten - 20 µg
• Witamina A - 2 µg
• Witamina B1 (tiamina) - 0,031 mg
• Witamina B2 (ryboflawina) - 0,04 mg
• Witamina B3 (witamina PP, niacyna) - 0,334 mg
• Witamina B5 (kwas pantotenowy) - 0,155 mg
• Witamina B6 - 0,067 mg
• Witamina C - 4,9 mg
• Witamina D - 0 mg
• Witamina E - 0,04 mg
• Witamina K - 0,2 µg
• Sód - 16 mg
• Potas - 325 mg
• Wapń - 16 mg
• Fosfor - 40 mg
• Magnez - 23 mg
• Żelazo - 0,8 mg
• Cynk - 0,35 mg
• Miedź - 0,075 mg
• Mangan - 0,329 mg
• Błonnik - 2,8 g
• Foliany (witamina B9, kwas foliowy) - 109 µg

Zastosowanie
Buraki mają bardzo dużo kwasu foliowego, trochę witaminy C oraz bogactwo pierwiastków śladowych takich, jak żelazo, magnez, wapń, sód, potas i kobalt. Ten ostatni jest szczególnie istotny, gdyż bez niego organizm nie może syntetyzować witaminy B12, która wraz z kwasem foliowym jest niezbędna w procesie tworzenia czerwonych ciałek krwi., co przeciwdziała anemii. Czerwony kolor buraków pochodzi od antocyjanów (barwników należących do polifenoli, czyli bardzo silnych przeciwutleniaczy), które czterokrotnie zwiększają przyswajanie tlenu przez komórki, wspomagając w ten sposób układ krwionośny.

Buraki mają silne działanie antynowotworowe - zawarte w nim polifenole neutralizują wolne rodniki, chroniąc komórki przed starzeniem się. Przypuszcza się, że znajdujące się w nim dwa rzadkie metale - rubid i ced - działają hamująco na rozwój komórek raka.

W składzie chemicznym buraków wykryto aminokwas - betainę. Przeciwdziała ona rozwojowi bakterii i wirusów, dlatego sok z buraków jest szczególnie polecany przy przeziębieniach, uporczywym kaszlu czy chrypce. Dzięki zawartości betaniny buraki są skuteczne na regulowanie funkcji wątroby i przewodów żółciowych oraz pracy woreczka żółciowego. Wspomagają prace nerek, wypłukując z organizmu toksyczny kwas moczowy, którego nadmiar może prowadzić do artretyzmu. Ze względu na zawartość błonnika buraki znakomicie regulują przemianę materii.

Sok buraczany jest wskazany dla kobiety w ciąży – pomoże bowiem zniwelować ewentualne niedobory tak potrzebnego w tym okresie kwasu foliowego, a także dla kobiet w czasie menopauzy – wartościowe składniki soku złagodzą jej przebieg.

Buraki przywracają równowagę w żołądku po zakwaszających go mięsiwach i słodyczach, są doskonałym środkiem na wszelkiego rodzaju zgagi. Stąd tradycyjne podaje się je do potraw z królika i dziczyzny. Ze względu na dużą ilość błonnika pokarmowego jest on idealnym środkiem regulującym pracę przewodu pokarmowego, gdyż zawarte w nim pektyny niszczą bakterie gnilne w przewodzie pokarmowym. 

Zawarte w buraku mikroelementy rozpuszczają się w wodzie, więc lepiej nie gotować buraków, chyba że w zupie. Bardziej wartościowe będą, jeśli zostaną upieczone w skórce i obrane dopiero przed jedzeniem. Sok najlepiej pić rozcieńczonego ciepłą wodą lub innymi sokami, gdyż silne właściwości alkalizujące soku mogą spowodować nudności. Źródła: Poradnik zdrowie, Dbam o zdrowie,

Pijmy do dna!

Zgodnie z obietnicą i wynikem ankiety od dziś całość posta można przeczytać przez kanał RSS.

Niedługo udaję się na wakacje więc pewnie nastąpi dłuższa niż zwykle przerwa w nowych postach.